Nowości  Kosmonautyka    
 


Kosmonautyka.pl > Falcon 9

Falcon 9

Falcon 9 to amerykańska średnia rakieta nośna.

Falcon 9 należy do serii rakiet Falcon.


Przygotowanie do pierwszego komercyjnego startu rakiety Falcon 9 z bezzałogowym transportowym statkiem kosmicznym Dragon (grafika: NASA)

Powstanie

Rakieta skonstruowana i zbudowana została przez prywatną firmę SpaceX. Jej zadaniem jest wynoszenie sztucznych satelitów Ziemi na niską (LEO) i geostacjonarną (GEO) orbitę wokółziemską, ładunków na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) oraz ludzi.

Budowa


Montaż rakiety Falcon 9 (grafika: SpaceX)

Falcon 9 to rakieta dwustopniowa. Oba stopnie napędzane są silnikami rakietowymi na ciekłe paliwo na które składa ciekły tlen i kerozyna (nafta). Pierwszy stopień ma 9 silników Merlin, drugi zaś 1 silnik rakietowy Merlin. Do ich wykonania wykorzystywane są te same materiały, narzędzia i technologie. Wpływa to na niższe koszty.


Silniki rakietowe Merlin (grafika: SpaceX)

Implus właściwy silnika Merlin wynosi na poziomie morza 282 sekund, zaś w kosmosie 311 sekund.

Zbiorniki obu stopni wykonane są ze stopu aluminium i litu. Stop tych lekkich metali stosowany jest w lotnictwie. Zbiorniki wykonano wykorzystując tzw. zgrzewanie tarciowe z przemieszaniem (FSW). Zbiornik stopnia drugiego jest skróconą wersją zbiornika stopnia pierwszego.


Elon Musk, założyciel firmy SpaceX, na tle rakiety Falcon 9 - dobrze widoczne 9 silników Merlin pierwszego stopnia (grafika: SpaceX)

Do rozdzielania stopni używany jest hydrauliczny system separacji sprawdzony we wcześniejszej rakiecie Falcon 1.

Cechą charakterystyczną rakiet nośnych Falcon jest ich start. Firma opracowała system, który nazwała "hold-before-release" - w wolnym tłumaczeniu "trzymaj-zanim-wypuścisz". To przejęte z awiacji podejście polega na tym, że rakieta przytrzymywana jest na stanowisku startowym kosmodromu w chwili odpalenia silników stopnia pierwszego (startu). Nie jest uwalniana do lotu zanim nie zostaną automatycznie sprawdzone systemy rakiety. Zwiększa to niezawodność rakiety nośnej. W przypadku bowiem błędów silnik rakietowy stopnia pierwszego zostaje wyłączony i rozpoczyna się wyładunek paliwa.

Wcześniejszy program Grasshopper umożliwił odzysk pierwszego stopnia, który dzięki własnym silnikom (tzw. lądowanie na "słupie ognia") powraca na miejsce startu lub ląduje na morskiej barce.

Na bazie Falcona 9 zbudowano ciężką rakietę nośną Falcon Heavy (FH), która stanowi niejako połączenie 3 rakiet Falcon 9 w jedną całość.

Użytkowanie

Obecnie głównym zadaniem Falcona 9 jest wynoszenie na orbitę sztucznych satelitów oraz bezzałogowych statków Dragon dostarczających ładunki na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS).

30 maja 2020 roku odbył się pierwszy lot załogowy rakiety Falcon 9 i statku kosmicznego Dragon 2.


Pierwszy start Falcona 9 z astronautami (grafika: NASA)

Był to pierwszy amerykański statek kosmiczny, który zabrał Amerykanów w kosmos od wycofania wahadłowców Space Shuttle w 2011 roku.

Obecnie rakiety Falcon 9 wynoszą najczęściej sztuczne satelity (komercyjnie innych podmiotów i własne Starlink. Kilka razy w roku wynoszą także załogowe statki Dragon dostarczające regularnie załogi na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) oraz z prywatnymi misjami załogowymi.

W najbliższym czasie rakiety Falcon 9 zastąpione mają zostać przez znacznie większą rakietę Starship.

Wsparcie

 

Na bieżąco. Za darmo. Codzienne.
Wesprzyj rozwój portalu Kosmonautyka.pl!

Kosmonautyka.pl na serwisach społecznościowych: