Nowości  Kosmonautyka    
 


Kosmonautyka.pl > Intermediate eXperimental Vehicle (IXV)

Intermediate eXperimental Vehicle (IXV)

Intermediate eXperimental Vehicle (w skrócie IXV) to testowy europejski miniwahadłowiec.


Wizualizacja wejścia miniwahadłowca Intermediate eXperimental Vehicle (IXV) w atmosferę (grafika: ESA)

Powstanie

Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) skoncentrowana jest na budowie rakiet nośnych i bezzałogowych obiektów kosmicznych jak sztuczne satelity oraz sondy kosmiczne. Wynoszone one były do tej pory w "jedną stronę", zaś Europejczykom brakowało technologii powrotu obiektów na Ziemię. Dlatego postanowiono opracować autonomiczny pojazd powrotny z orbity Intermediate eXperimental Vehicle (IXV).


Prace nad pojazdem (grafika: ESA)

Możliwość powrotu obiektów z niskiej orbity wokołoziemskiej (LEO) na Ziemię ma duże znacznie dla wielu zastosowań kosmicznych. Szczególnie chodzi o:

  • transport kosmiczny - powrót ładunków i ludzi na Ziemię,
  • eksplorację kosmosu (możliwość powrotu zasobników z próbkami ciał niebieskich),
  • serwisowanie sztucznych satelitów przez kosmiczne roboty.

Budowa

Intermediate eXperimental Vehicle (IXV) ma postać miniwahałowca o wielkości samochodu osobowego.

Podstawowe dane techniczne Intermediate eXperimental Vehicle (IXV):

  • załoga: brak
  • długość: 5 m
  • rozpiętość: 2,2 m
  • wysokość: 1,5 m
  • waga: 480 kg pusty, 1 900 kg załadowany z modułem napędowym

Podobnie jak wahadłowce Space Shuttle wchodzi on w atmosferę w uniesionym dziobem wykonując manewry sterami aerodynamicznymi. Jednakże nie ląduje on na Ziemi jak szybowiec, ale po otwarciu spadochronów autonomicznie woduje w oceanie.

Pojazd zbudowany został przez firmę Thales Alenia Space z siedzibą w Turynie we Włoszech. Przy programie statków powrotnego pracowali specjaliści, którzy zajmowali się m.in. europejskim bezzałogowym statkiem kosmicznym ATV, europejską lekką rakietą nośną Vega, amerykańskim porzuconym statkiem ratunkowym z stacji kosmicznej X-38 oraz byli aktywni przy porzuconym francuskim projekcie miniwahadłowca Hermes dla 3-6 astronautów (miał być wynoszony rakietą nośną Ariane 5). Ten ostatni miał stanowić podstawę europejskiego programu własnych załogowych lotów kosmicznych nieuniezależniających kraje Europy Zachodniej od korzystania w tej dziedzinie z pomocy NASA i jej załogowych statków kosmicznych.

Użytkowanie

Pojazd IXV po raz pierwszy poleciał w kosmos 11 lutego 2015 roku. Wyniesiony został na pokładzie nowej europejskiej lekkiej rakiety nośnej Vega w ramach misji o numerze VV04.

Był to lot suborbitalny, zatem "zahaczający" o kosmos. Dał on możliwość przetestowania po raz pierwszy technologii i systemów pojazdu.

W locie powrotnym z orbity na Ziemię statek IXV wykorzystał swój kadłub do wytworzenia siły nośnej. Lot kontrolowany był wyłącznie przez aerodynamiczne klapy i stery strumieniowe.


Intermediate eXperimental Vehicle w wodzie podczas ostatnich testów (grafika: ESA)

W pojeździe zainstalowano setki czujników. Podłączone do urządzeń rejestrujących zgromadziły one informacje pod kątem aerodynamiki, aerotermodynamiki, materiałów, konstrukcji, naprowadzania, nawigacji, sterowania i awioniki.


Pojazd podczas pokazów lotniczych w Paryzu (grafika: ESA)

Dane pozyskane w programie Intermediate eXperimental Vehicle (IXV), który kosztował około 180 mln euro, pozwolić mają na opracowanie kolejnego pojazdu PRIDE (Programme for Reusable In-orbit Demonstrator for Europe).


PRIDE (grafika: ESA)

PRIDE będzie mógł zabrać ładunek 300 kg. W pracach nad jego powstanie współpracują Francja, Hiszpania, Irlandia, Rumunia, Szwajcaria, Szwecja, Portugalia, Wielka Brytania oraz Włochy. Będzie on trochę mniejszy niż amerykański bezzałogowy X-37, jednakże będzie służył do celów cywilnych jak wynoszenie satelitów czy działania robotyczne (np. naprawy) na orbicie.

Wsparcie

 

Na bieżąco. Za darmo. Codzienne.
Wesprzyj rozwój portalu Kosmonautyka.pl!

Kosmonautyka.pl na serwisach społecznościowych: