Nowo¶ci  Kosmonautyka    
 


Kosmonautyka.pl > X-37

X-37

X-37 to amerykañski bezza³ogowy wahad³owiec (prom kosmiczny) wyprodukowany przez firmê Boeing.


X-37 po powrocie z orbity (grafika: U.S. Air Force)

Powstanie

Projekt X-37 wystartowa³ w 1999 roku. Pojazd zaprojektowany i zbudowany zosta³ przez amerykañski koncern Boeing. Pocz±tkowo projekt by³ rozwijany pod egid± NASA, potem DARPA, nastêpnie amerykañskie si³y powietrzne USAF, obecnie za¶ przez wojska kosmiczne U.S. Space Force.

Budowa

X-37 powsta³ w wyniku powiêkszenia wcze¶niejszego statku eksperymentalnego Boeing X-40.

Opracowano dwie wersje promu kosmicznego Boeing X-37. Pierwsza wersja oznaczona jako X-37A s³u¿y³a do wstêpnych testów. W atmosferze zrzucana by³a z ¶mig³owca-nosiciela i wykonywa³a loty szybowcowe. W komos lata wersja X-37B.


Schemat X-37B (grafika: Giuseppe De Chiara (CC))

Dane techniczne X-37B:

  • d³ugo¶æ: 8,9 m
  • wysoko¶æ: 2,9 m
  • rozpiêto¶æ: 4,5 m
  • waga startowa: 5 t
  • zasilenie: ogniwa s³oneczne + baterie litowo-jonowe
  • ³adownia: 2,1 x 1,2 m

Wyposa¿enie X-37 pojazdu pozostaje ¶ci¶le tajne.

Loty

Pierwotnie X-37 wynoszony mia³ byæ w ³adowni wahad³owców Space Shuttle. Po katastrofie Columbii i decyzji o ich wycofaniu postanowiono wynosiæ go tradycyjn± rakiet± no¶n±.


Wizualizacja X-37 w ³adowni wahad³owca (grafika: NASA)

Do tej pory odby³o siê 5 lotów X-37 w kosmos. Wykonywane na orbicie X-37 zadania pozostaj± ¶ci¶le tajne. Spekuluje siê dziêki mo¿liwo¶ci zmiany orbity s³u¿y on do szpiegowania innych obiektów orbitalnych lub do testów broni kosmicznej.


Prezentacja producenta X-37

Pierwszy wahad³owiec w ramach misji oznaczonej jako OTV-1 wystrzelony zosta³ na orbitê 22 kwietnia 2010 roku na pok³adzie rakiety no¶nej Atlas V. Operowa³ on na niskiej orbicie oko³oziemiemskiej (LEO) wpierw na wysoko¶ci ponad 400 km, potem za¶ nieca³ych 300 km. 3 grudnia 2010 wróci³ on na Ziemiê l±duj±c automatycznie. By³o to pierwsze automatyczne l±dowanie wahad³owca po radzieckim Buranie w 1988 roku.

W ramach drugiej misji X-37 (OTV-2) zosta³ wyniesiony na orbitê 5 maja 2011 roku. Po 468 dniach pobytu w kosmosie wróci³ on na Ziemiê. Jako cel misji wojskowi okre¶lili testy technologii kosmicznych.

Trzecia misja X-37 (OTV-3) rozpoczê³a siê 11 grudnia 2012 roku. Po niemal 675 dniach na orbicie pojazd wyl±dowa³ w bazie Vandenberg.


Pojazd z ³adowni rakiety no¶nej (grafika: Boeing)

Czwarta misja X-37 (OTV-4) rozpoczê³a siê 20 maja 2015 roku. Podczas misji testowany by³ silnik Aerojet Rocketdyne XR-5A. To silnik Halla, jeden z rodzajów silnika jonowego. Testowano tak¿e nowe materia³y w przestrzeni kosmicznej. Misja ta trwa³a 717 dni, 20 godzin i 42 minuty.

Pi±ta misja X-37 (OTV-5) rozpoczê³a siê 7 wrze¶nia 2017 roku. Po raz pierwszy start odby³ siê rakiet± no¶n± Falcon 9 firmy SpaceX. By³a to rekordowa misja - trwa³a a¿ 779 dni, czyli ponad 2 lata.

Misja Start D³ugo¶æ Uwagi
OTV-1 2010-04-22 224 dni i 9 godz. Pierwszy lot X-37. Pierwsze autonomiczne l±dowanie amerykañskiego wahad³owca.
OTV-2 2011-03-05 468 dni i 14 godz. Pierwszy lot drugiego egzemplarza.
OTV-3 2012-12-11 674 dni i 22 godz. Drugi lot pierwszego egzemplarza.
OTV-4 2015-05-20 717 dni i 20 godz. Drugi lot drugiego egzemplarza.
OTV-5 2017-09-07 779 dni i 17 godz. Pierwszy start rakiet± no¶n± Falcon 9 firmy SpaceX.

Przysz³o¶æ

Kolejny, szósty start pojazdu planowany jest na 16 maja 2020 roku. Miniwahad³owiec wyniesie rakieta no¶na Atlas V.

Wsparcie

 

Na bie¿±co. Za darmo. Codzienne.
Wesprzyj rozwój portalu Kosmonautyka.pl!

Kosmonautyka.pl na serwisach spo³eczno¶ciowych: