Nowości  Kosmonautyka    
 


Kosmonautyka.pl > Międzynarodowa Stacja Kosmiczna

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna (ang. International Space Station, krótko ISS) to załogowa stacja orbitalna krążąca wokół Ziemi.

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna jest obecnie największym sztucznym obiektem na orbicie Ziemi. Ważąc 440 ton na rozmiary 110 m x 100 m x 30 m. Krąży wokół Ziemi na wysokości około 420 km.


Międzynarodowa Stacja Kosmiczna w marcu 2011 roku widziana podczas jednej z ostatnich misji amerykańskich wahadłowców (grafika: NASA)

Budowa

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna zbudowana jest z wynoszonych osobno modułów, które potem są łączone na orbicie. Koncepcja ta została przejęta z radzieckiej stacji Mir. Zwiezda, jeden z modułów stacji, zaprojektowany i budowany był jako moduł główny planowanej, ale nigdy nie powstałej stacji Mir 2 (następcy rosyjskiej stacji Mir).


Międzynarodowa Stacja Kosmiczna na początku budowy w 1999 roku - u góry wybudowany przez USA moduł Unity, na dole rosyjski moduł Zarja (FGB) z panelami słonecznymi (grafika: NASA)

ISS krąży po orbicie od 1998 roku, kiedy to na orbitę trafił jej pierwszy moduł składowy. Stacja została wybudowana i jest utrzymywana w ramach współpracy międzynarodowej. Jej części składowe wybudowały i wyniosły na orbitę amerykańska agencja kosmiczna NASA, rosyjska Roskosmos, europejska ESA, japońska JAXA i kanadyjska CSA.

Moduły zainstalowane:

  • Zarja (FGB)
  • Unity (Node 1) - pierwszy moduł łącznikowy łączący część amerykańską i rosyjską stacji
  • Zwiezda - moduł serwisowy i mieszkalny do którego dokują statki Sojuz, Progress i ATV
  • Destiny - podstawowy moduł badawczy
  • Quest - podstawowa śluza powietrzna stacji i śluza powietrzna
  • Pirs - moduł z dodatkowymi portami dokującymi Sojuz i Progress
  • Harmony (Node 2) - drugi moduł łącznikowy
  • Columbus - europejski moduł badawczy
  • Kibo - japońskiego labolatorium badawcze
  • Poisk - moduł z dodatkowymi portami dokującymi Sojuz i Progress oraz śluza powietrzna
  • Tranquillity (Node 3) - trzeci moduł łącznikowy
  • Cupola - punkt obserwacyjny
  • Rasswiet - magazyn i śluzy do dokowania
  • Leonardo - magazyn
  • Bigelow Expandable Activity Module (BEAM) - nadmuchiwany moduł firmy Bigelow Aerospace
  • Nauka - rosyjski moduł badawczy

Moduły planowane:

Użytkowanie

Obecnie statkiami kosmicznym umożliwiającym wymianę załogi stacji orbitalnej są rosyjski statek kosmiczny Sojuz oraz amerykański Dragon 2. W niedalekiej przyszłości ma to być także amerykański Starliner.

Wcześniej wykorzystywane także były amerykańskie wahadłowce Space Shuttle - aż do czasu ich wycofania ze służby w 2011 roku.

Do transportu paliwa, powietrza, żywności, wody oraz materiałów do eksperymentów na ISS używane są obecnie bezzałogowe statki zaopatrzeniowe:

W niedalekiej przyszłości ma to być także Dream Chaser.

W przeszłości stację zaopatrywały:


Amerykański wahadłowiec Endeavour przycumowany do stacji w 2011 roku. Zdjęcie zostało wykonane ze zmierzającego także do stacji załogowego statku kosmicznego Sojuz (grafika: NASA)

Stację wzbogacać miały także wyspecjalizowane pojazdy ratunkowe przeznaczone do ratowania załogi w razie niebezpieczeństwa. Jedną z takich konstrukcji był X-38.

Przyszłość stacji

W dalszej przyszłości stację oprócz Sojuza, Dragona i Starlinera mają w ludzi mają zaopatrywać statki kosmiczne:

  • Parom - rosyjski system wielokrotnego użytku mający zastąpić Progressa
  • Federacja - rosyjski załogowy statek kosmiczny mający zastąpić Sojuza

W 2024 roku stacja zostanie rozszerzona o segment Axiom Orbital Segment zbudowany przez prywatną amerykańską firmę kosmiczna Axiom Space. Przybywać będą do niej głównie kosmiczni turyści. Segment ten stanowić ma zalążek samodzielnej stacji Axiom Station, która odłaczy się od ISS w chwili zakończenia jej działania.

Rosja rozważa odłączenie swojej części i stworzenie z niej własnej stacji kosmicznej Russian Orbital Service Station (ROSS). USA optuje za sprzedażą stacji prywatnemu podmiotowi.

Wsparcie

 

Na bieżąco. Za darmo. Codzienne.
Wesprzyj rozwój portalu Kosmonautyka.pl!

Kosmonautyka.pl na serwisach społecznościowych: