Kosmonautyka.pl > Sześćdziesiąta rocznica pierwszego załogowego lotu w kosmos

2021-04-12 Sześćdziesiąta rocznica pierwszego załogowego lotu w kosmos

Na pokładzie statku Wostok 1 w kosmos poleciał pierwszy człowiek: Jurij Gagarin.

Jurij Gagarin (grafika: Roskosmos)

Gagarin wystartował w kosmos na pokładzie statku kosmicznego Wostok 1, który wyniosła rakieta nośna Wostok-K (pol. Wschód). Była to zmodyfikowana wersja międzykontynentalnej rakiety balistycznej R-7 (ros. Semiorka, pol. Siódemka).

Rakieta R-7 w nieco wcześniejszej wersji wyniosła wcześniej m.in. pierwszego sztucznego satelity Sputnik 1 (1957) czy też sondę kosmiczną Łuna 1 (1959).

Start odbył się 12 kwietnia 1961 roku o godz. 06:07 czasu uniwersalnego (09:07 czasu moskiewskiego) z kosmodromu Bajkonur (wówczas w Związku Radzieckim obecnie w Kazachstanie).

Podczas startu Gagrin powiedział pamiętne Pajechali! (z ros. Jedziemy!).

Dane techniczne rakiety nośnej Wostok-K (8K72K):

• stopnie: 3
• wysokość: 30,8 m
• średnica: 3 m
• ciąg: 3894,25 kN
• nośność: 4,7 t na LEO

Gagarin wykonał jednokrotne (niepełne) okrążenie Ziemi w ciągu 1 godziny 48 minut.

"Gdy tylko Wostok przebił się przez gęste warstwy atmosfery, zobaczyłem Ziemię. Patrzyłem to na niebo, to na Ziemię. Ostro rysowały się grzbiety gór, wielkie jeziora. Widać było i pola. Najpiękniejsze widowisko stanowił horyzont - jakby wymalowany wszystkimi kolorami tęczy pas oddzielający oświetloną promieniami słońca Ziemię od czarnego nieba. Widoczna była wypukłość, kulistość Ziemi." - powiedział Gagarin wspominając lot.

Po ponownym wejściu w atmosferę Ziemię zgodnie z planem Gagarin katapultował się ze kapsuły statku i lądował na spadochronie.

Kapsuła statku kosmicznego Gagarina (grafika: SiefkinDR, Wikipedia CC))

Lot Gagarina stanowił ogromny sukces Związku Radzieckiego na arenie międzynarodowej. Propagandowo wykorzystywany jest on do dziś, także przez Federację Rosyjską.

Panel sterowania statku Wostok 1 (grafika: NASA)

Dla prasy w USA lot Gagarina stanowił amerykańską porażką. Ponownie przegrywali w wyścigu kosmicznym. Pierwszy orbitalny lot Amerykanie przeprowadzili 10 miesięcy po Gagarinie, w lutym 1962 (Mercury-Atlas 6).

Gagarin podczas wizyty w Warszawie w 1961 roku

Gagarin zginął w 1968 roku podczas lotu treningowego samolotem odrzutowym MiG-15.

Obecnie corocznie w rocznicę pierwszego lotu załogowego w kosmos 12 kwietnia obchodzone jest święto Noc Jurija (ang. Juri's Night) któremu towarzyszą wydarzenia popularyzujące loty w kosmos.

Wyrzutnia z której startował Gagarin używana była do niedawna. Oficjalnie oznaczona jako Kompleks startowy nr 1 kosmodromu Bajkonur nazywana jest wyrzutnią Gagarina (ros. Gagarińskij start). Ostatnim załogowym lotem z tej historycznej wyrzutni był Sojuz MS-15 w 2019 roku (zobacz więcej: Koniec historycznego kompleksu startowego na Bajkonurze).

Używana obecnie przez Rosjan rakieta nośna Sojuz 2 jest dalszą krewną rakiety, którą w kosmos startował Gagarin.

Wsparcie

Na bieżąco. Za darmo. Codzienne. Wesprzyj rozwój portalu Kosmonautyka.pl!

Strona ta wykorzystuje mechanizm plików cookies. Dalsze korzystanie z niej, bez zmiany ustawień przeglądarki oznacza, że użytkownik akceptuje ich stosowanie (polityka prywatności i cookies).