Kosmonautyka.pl > Samoloty pasażerskie śledzone z kosmosu

2013-05-13 Samoloty pasażerskie śledzone z kosmosu

Jak to jest możliwe? Obok głównego instrumentu badawczego Proby-5 służącego do obserwacji wegetacji roślinności satelita zaopatrzony został także w odbiornik sygnałów ADS-B.

Wizualizacja satelity Proba-V (grafika: ESA)

"Do tej pory żaden z satelitów nie odbierał sygnałów ADS-B." - powiedział Jörg Behrens z niemieckiej agencji kosmicznej DLR z Bremy.

ADS-B polega na tym, że samoloty w nie wyposażone samodzielnie ustalają swoją pozycję za pomocą GPS w przestrzeni powietrznej i rozsyłają ją sygnałem radiowym razem z innymi danym lotu jak numer lotu, typ samolotu, prędkość, wysokość i kierunek lotu.

Do tej pory emitowane sygnały ADS-B były odbierane przez naziemne kontrole lotnicze, które wykorzystują je obok danych z radarów. Sygnały mogą być także odbierane przez każdego, kto ma taki odbiornik. Strony internetowe pokazujące aktualne położenie samolotów (np. Flightradar24) korzystają właśnie z technologii ADS-B. Z tą różnicą, że odbiorniki znajdują się na powierzchni Ziemi zaś odbiornik satelity Proba-V krąży po orbicie wokołoziemskiej na wysokości 820 km.

Strony umożliwiające śledzenie samolotów jak Flightradar24 korzystają na razie z danych z 500 naziemnych odbiorników ADS-B umieszczonych w różnych regionach świata. Odebrane dane ADS-B z aktualną pozycją samolotów przez Internet przesyłają potem do wspólnej bazy dostępnej dla Internautów.

Przez następne 2 lata naukowcy testować będą zbieranie danych ADS-B z kosmosu w sposób ciągły i pokrywający obszary nie pokryte tradycyjnym radarowym nadzorem kontroli lotniczej lub odbiornikami ADS-B. Takimi obszarami są dla przykładu oceany oraz obszary polarne.

Przeznaczony dla satelity odbiornik ADS-B został przetestowany w 2009 roku w ramach lotów balonów stratosferycznych w północnej Szwecji. Wówczas odbiornik znajdujący się pod balonem na wysokości około 30 km był w stanie odebrać sygnał od samolotu znajdującego się w odległości 1 100 km. Dla porównania z reguły zasięg naziemnych odbiorników wynosi około 150-250 km. W 2012 roku balon z odbiornikiem ADS-B poleciał jeszcze wyżej, bo na 40 km. Testowano wówczas odbiór sygnałów z mocno zatłoczonej przestrzeni powietrznej pod kątem wzajemnego nadkładania się sygnałów.

"W pierwszej kolejności musimy pozyskać doświadczenie. Dowiedzieć się jakie są ograniczenia naszego odbiornika, w których miejscach wymaga on udoskonaleń." - dodał Behrens.

Satelita Proba-V ma masę 140 kg. Wyniesiony został 4 maja 2013 roku w ramach drugiego lotu nowej rakiety Vega europejskiej agencji kosmicznej ESA. Mierząca 30 m i ważąca prawie 140 t jest nową lekką rakietą nośną we flotylli rakiet wykorzystywanych przez ESA (są w niej także ciężka rakieta Ariane 5 i średnia Sojuz). Warto wspomnieć, że pierwszy start rakiety odbył się 13 lutego 2012. Wśród wyniesionych wówczas 9 satelitów znajdował się także pierwszy polski miniaturowy satelita PW-Sat.

Rakieta Vega na stanowisku startowym w kosmodromie w Gujanie Francuskiej (grafika: ESA)

Start rakiety Vega z satelitą Proba-V

Już pod koniec 2013 roku na orbicie wokołoziemskiej znaleźć się ma satelita zbierający analogiczne sygnały, ale dla statków. Indyjski AISat zbierać ma bowiem radiowe sygnały AIS rozsyłane przez statki.

Wsparcie

Na bieżąco. Za darmo. Codzienne. Wesprzyj rozwój portalu Kosmonautyka.pl!

Strona ta wykorzystuje mechanizm plików cookies. Dalsze korzystanie z niej, bez zmiany ustawień przeglądarki oznacza, że użytkownik akceptuje ich stosowanie (polityka prywatności i cookies).