Nowości  Kosmonautyka    
 


Kosmonautyka.pl > Mołnia 1

2020-04-23 Mołnia 1

55 lat temu na orbicie umieszczony został pierwszy rosyjski satelita telekomunikacyjny.


Mołnia 1 to pierwszy rosyjski satelita telekomunikacyjny (grafika: Roskosmos)

Rozwój systemu łączności satelitarnej w Związku Radzieckim rozpoczął się w 1961 roku z inicjatywy i pod kierownictwem samego Siergieja Korolowa, ojca radzieckiego programu kosmicznego. Satelita zaprojektowany i zbudowany został przez jego biuro projektowe OKB-1 (obecnie RSC Energia).

Mołnia 1 wyniesiona została 23 kwietnia 1965 roku z kosmodromu Bajkonur. Już następnego dnia przeprowadzono pierwszą sesję łączności satelitarnej między Moskwą a Władywostokiem. 1 maja 1965 roku, w Święto Pracy, mieszkańcy Dalekiego Wschodu po raz pierwszy mogli zobaczyć w telewizji odbywający się na Placu Czerwonym w Moskwie pochód ludzi pracy.

Mołnia 1 zapewniła transmisję telewizyjną oraz telekomunikację między najbardziej odległymi obszarami rozległego Związku Radzieckiego otwierając nowy obszar zastosowań obiektów kosmicznych.

Mołnia 1 podobnie jak późniejsze satelity tej serii krążyła po silnie wydłużonej 12-gdzinnej orbicie nachylonej pod dużym kątem do równika. Aby umieścić satelitę takiej orbicie, nazwanej od satelity Mołnia, nie trzeba było tak silnych rakiet nośnych jak dla umieszczenia na orbicie geostacjonarnej (GEO).


Orbita Mołnia lepiej nadaje się do komunikacji na północnych szerokościach geograficznych (grafika: Andrew Abraham)

Takie rozwiązanie zapewniało widoczność satelity na terytorium ZSRR przez czas od 8 do 12 godzin. W zasięgu satelity Mołnia 1 znalazło się całe ZSRR - część europejska, Daleka Północ, Środkowy i Daleki Wschód. Umieszczenie trzech satelitów na podobnych, ale przesuniętych względem siebie orbitach, zapewniało więc całodobową komunikację na terytorium kraju.

Komunikacja z satelitą odbywała się dzięki rozmieszczanej w całym ZSRR naziemnej sieci stacji naziemnych Orbita.


Antena satelitarna stacji naziemnej Orbita

Wadą było to, że antena nadawczo-odbiorcza stacji naziemnej musiała śledzić satelitę, podczas gdy dla satelity geostacjonarnego można użyć anteny stałej.

Obok transmisji telewizyjnej możliwa była dwukierunkowa wielokanałowa komunikacja telefoniczna i telegraficzna, z której korzystało chętnie radzieckie wojsko.

Masa całkowita satelity wynosiła 1,6 t. Satelita składał się z hermetycznie zamkniętej, ciśnieniowej części głównej o objętości wewnętrznej 2,5 m3. Dzięki temu elementy elektroniczne utrzymywały stabilną temperaturę w cyklu dzień-noc. Podczas sesji komunikacyjnej system orientacji satelity kierował panele słoneczne o rozpiętości 8 m na Słońce, a antenę na Ziemię. Żyroskopy ustawiały satelitę z dokładnością do 10 stopni.

W połowie lat 90-tych XX wieku biuro RSC Energia we współpracy z Gazprom Space Systems, satelitarną spółką gazowego giganta, powróciła do rozwoju kosmicznych satelitów komunikacyjnych. Opracowano satelity telekomunikacyjne Jamał. Umieszczone zostały one już na orbicie geostacjonarnej (GEO) przez co "wiszą" one nieruchomo nad danym fragmentem Ziemi.

Wsparcie

 

Na bieżąco. Za darmo. Codzienne.
Wesprzyj rozwój portalu Kosmonautyka.pl!

Kosmonautyka.pl na serwisach społecznościowych: